1 / 15

ساختار فایل سیستم لینوکس

حمیدرضا بجانلی - کلاس 101

ریشه (Root)

/ شروع همه چیز

در ویندوز درایوهای مختلف (C, D, E) دارید، اما در لینوکس فقط یک درخت دارید.

این اسلش / مادر تمام فایل‌هاست. هیچ فایلی خارج از این پوشه وجود ندارد. وقتی هارد جدیدی وصل می‌کنید، به عنوان یک شاخه به این درخت اضافه می‌شود.

هشدار: پاک کردن این پوشه یعنی خداحافظی با کل سیستم!
Root Tree

جعبه ابزارهای سیستم

User Tools

/bin ابزار همگانی

مخفف Binaries. ابزارهایی مثل پیچ‌گوشتی و انبردست که همه لازم دارند.

دستوراتی مثل کپی کردن (cp)، لیست گرفتن (ls) اینجاست. همه کاربران می‌توانند استفاده کنند.

Admin Tools

/sbin ابزار مدیریتی

مخفف System Binaries. ابزارهای سنگین که فقط "مدیر سیستم" اجازه دست زدن دارد.

مثل دستورات فرمت کردن هارد، تنظیمات شبکه و تعمیر سیستم.

موتور و قطعات

Boot

/boot استارت

وقتی دکمه پاور را می‌زنید، سیستم به سراغ این پوشه می‌رود.

تمام فایل‌های لازم برای "بیدار شدن" و بالا آمدن لینوکس (کرنل) در اینجا قرار دارد.

Lib

/lib کتابخانه

مخفف Library. کدهای مشترکی که بین برنامه‌ها تقسیم شده است.

به جای تکرار کد، برنامه‌ها از فایل‌های مشترک اینجا استفاده می‌کنند (مثل فایل‌های DLL ویندوز).

اتاق فرمان (تنظیمات)

Control Panel

/etc تنظیمات کل سیستم

مهم‌ترین پوشه برای تغییر رفتار سیستم. اینجا خبری از منوهای پیچیده نیست؛ همه تنظیمات در "فایل‌های متنی" ساده هستند.

  • لیست نام کاربری و رمز عبورها
  • تنظیمات شبکه (IP و DNS)
  • نام کامپیوتر (Hostname)

خانه کاربران

User Home

/home خانه شما

قلمرو شخصی کاربران عادی. هر کاربر یک اتاق (پوشه) دارد.

عکس‌ها، دانلودها و موزیک‌های شما در /home/user ذخیره می‌شود.

Root Home

/root خانه مدیر

مدیر کل سیستم (Superuser) خانه‌اش جداست!

دلیل: اگر پارتیشن کاربران خراب شود، مدیر باید بتواند وارد سیستم شود، پس خانه‌اش در جای امنی است.

شهر نرم‌افزارها

/usr منابع همگانی

بزرگترین و شلوغ‌ترین پوشه! معادل Program Files در ویندوز.

وقتی برنامه‌ای مثل فایرفاکس، آفیس یا VLC نصب می‌کنید، فایل‌هایش اینجا می‌روند.

نکته: مخفف Unix System Resources است، نه User!

Software City

نرم‌افزارهای خاص

Optional

/opt برنامه‌های جانبی

مخفف Optional. برنامه‌های بزرگ و مستقل مثل گوگل کروم یا زوم که جزو هسته لینوکس نیستند اینجا نصب می‌شوند.

Server

/srv داده‌های سرویس

اگر کامپیوتر شما "سرور" است (مثلاً سایت دارد)، فایل‌های سایت در اینجا قرار می‌گیرند.

دفتر خاطرات سیستم

Log Book

/var متغیرها

مخفف Variable. فایل‌هایی که حجمشان مدام تغییر می‌کند و سیستم دائماً در آن‌ها می‌نویسد.

  • 1. گزارش خطاها (Logs)
  • 2. ایمیل‌های دریافتی
  • 3. صف پرینتر

همه چیز فایل است!

/dev سخت‌افزارها

عجیب‌ترین بخش لینوکس! اینجا سخت‌افزار هم یک "فایل" است.

در این پوشه فایل‌هایی می‌بینید که نماینده قطعات کامپیوتر هستند. مثلاً sda هارد دیسک شماست.

ماوس، کیبورد، وبکم و اسپیکر همگی اینجا فایل دارند.

Hardware

دنیای مجازی

Proc

/proc پردازش‌ها

این پوشه روی هارد نیست! پنجره‌ای به سمت RAM و CPU است. اطلاعات برنامه‌های در حال اجرا را زنده نشان می‌دهد.

Sys

/sys اطلاعات سیستم

محل تعامل با درایورها. مثلاً تغییر نور مانیتور با تغییر عدد در یک فایل متنی اینجا انجام می‌شود!

حافظه‌های خارجی

Media

/media اتوماتیک

وقتی فلش USB وصل می‌کنید، لینوکس خودکار آن را اینجا نشان می‌دهد (مخصوص کاربران عادی).

Mnt

/mnt دستی

مخفف Mount. ادمین‌ها برای اتصال دستی هارد یا شبکه از این پوشه استفاده می‌کنند.

فایل‌های موقت

Tmp

/tmp چرک‌نویس

محل فایل‌های بی‌ارزش. هر برنامه‌ای می‌تواند اینجا فایل بسازد. معمولاً با ریستارت سیستم پاک می‌شود.

Run

/run در حال اجرا

اطلاعاتی که فقط "از لحظه روشن شدن تا الان" معتبرند. مثل لیست کاربران آنلاین.

صندوق اشیاء گمشده

Lost Found

/lost+found گمشدگان

این پوشه باید همیشه خالی باشد.

اگر برق برود و سیستم خاموش شود، لینوکس فایل‌های آسیب دیده را تعمیر کرده و تکه‌های پیدا شده را اینجا می‌گذارد.

پایان